Wyobraź sobie świat, w którym przedsiębiorstwa nie tylko dążą do zysku, ale także dbają o naszą planetę i społeczeństwo. To właśnie obietnica drzemiąca w skrócie ESG. Choć te trzy litery mogą brzmieć tajemniczo, kryją za sobą potężną ideologię transformacji biznesu na bardziej odpowiedzialny i przyjazny dla ziemi oraz ludzi sposób działania.
W świecie, w którym zmiany klimatyczne, nierówności społeczne i nieetyczne praktyki biznesowe stają się coraz bardziej palącymi problemami, idea zrównoważonego rozwoju zyskuje na znaczeniu. ESG (Environmental, Social, and Governance), czyli środowisko, społeczna odpowiedzialność i ład korporacyjny, to koncepcja, która wyznacza nowy standard prowadzenia biznesu, ale i świadomego konsumpcjonizmu. Niezależnie od tego, czy jesteś przedsiębiorcą, który chce zbudować odpowiedzialną i etyczną firmę, czy konsumentem, który pragnie dokonywać świadomych wyborów, zrozumienie zasad ESG jest kluczowe.
Czy zastanawiałeś się kiedyś, co oznacza ten modny termin? Jak przekłada się na codzienne decyzje firm? Daj się poprowadzić przez tajemniczy świat zasad ESG i odkryj, jak możesz stać się częścią tej rewolucji!
ESG – co to właściwie oznacza?
ESG to skrót od angielskich słów Environmental, Social, and Governance, co w tłumaczeniu na język polski oznacza środowisko, społeczna odpowiedzialność i ład korporacyjny. To trzy kluczowe filary, które definiują, w jaki sposób firmy wpływają na świat wokół siebie i jak zarządzają swoim wpływem na otoczenie.
ESG nie jest tylko modnym hasłem, ale kompleksowym podejściem do prowadzenia biznesu, które uwzględnia szeroki zakres czynników, takich jak: emisja gazów cieplarnianych, zużycie wody i energii, prawa człowieka, różnorodność i inkluzja w miejscu pracy, etyka biznesowa, transparentność i rozliczalność zarządu.
W praktyce ESG przekłada się na konkretne działania, takie jak: redukcja emisji CO2, inwestowanie w odnawialne źródła energii, promowanie równości płci, wsparcie lokalnych społeczności, przeciwdziałanie korupcji i zapewnienie przejrzystości procesów decyzyjnych.
Idea ESG opiera się na założeniu, że firmy ponoszą odpowiedzialność nie tylko przed swoimi akcjonariuszami, ale również przed społeczeństwem i środowiskiem naturalnym. Dlatego coraz więcej przedsiębiorstw uwzględnia czynniki ESG w swoich strategiach biznesowych, dążąc do zrównoważonego rozwoju i budowania długoterminowej wartości.
Filary ESG: Środowisko (Environmental)
Filar środowiskowy (Environmental) skupia się na tym, jak działalność firmy wpływa na środowisko naturalne. W dobie kryzysu klimatycznego i rosnącej świadomości ekologicznej, aspekt ten jest szczególnie istotny, zarówno dla konsumentów, jak i inwestorów.
Do najważniejszych kwestii środowiskowych, którymi zajmuje się ESG, należą:
- Zmiany klimatyczne: redukcja emisji gazów cieplarnianych, inwestycje w odnawialne źródła energii, opracowywanie strategii na rzecz neutralności klimatycznej.
- Gospodarowanie zasobami naturalnymi: ograniczanie zużycia wody i energii, zrównoważone wykorzystanie surowców, promowanie gospodarki o obiegu zamkniętym.
- Ochrona bioróżnorodności: minimalizowanie negatywnego wpływu na ekosystemy, wspieranie ochrony gatunków zagrożonych, promowanie zrównoważonych praktyk w rolnictwie i leśnictwie.
- Zanieczyszczenie środowiska: redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza, wody i gleby, odpowiedzialne gospodarowanie odpadami, wdrażanie technologii przyjaznych środowisku.
Firmy, które dbają o środowisko, wdrożą programy recyklingu, stosują ekologiczne opakowania, minimalizują ślad węglowy i angażują się w inicjatywy na rzecz ochrony przyrody. Takie działania nie tylko przynoszą korzyści planecie, ale również budują pozytywny wizerunek firmy i zwiększają jej atrakcyjność w oczach klientów i inwestorów.
Filary ESG: Społeczna odpowiedzialność (Social)
Filar społeczny (Social) w ESG odnosi się do relacji firmy z pracownikami, klientami, dostawcami i społecznościami, w których działa. W centrum uwagi znajdują się kwestie związane z prawami człowieka, sprawiedliwością społeczną i dobrobytem.
Do kluczowych aspektów odpowiedzialności społecznej w ramach ESG należą:
- Prawa pracownicze: zapewnienie bezpiecznych i zdrowych warunków pracy, przestrzeganie praw pracowników, promowanie równości płac, zapobieganie dyskryminacji, wspieranie rozwoju kompetencji pracowników.
- Różnorodność i inkluzja: budowanie zróżnicowanych zespołów, w których każdy czuje się akceptowany i szanowany, promowanie równości szans, zapewnienie dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.
- Łańcuch dostaw: zapewnienie etycznych i zrównoważonych praktyk w całym łańcuchu dostaw, współpraca z dostawcami, którzy przestrzegają praw człowieka i dbałość o środowisko.
- Zaangażowanie społeczne: wspieranie lokalnych społeczności, angażowanie się w akcje charytatywne, inwestowanie w edukację i kulturę.
- Ochrona danych: odpowiedzialne gromadzenie, przetwarzanie i ochrona danych osobowych, przestrzeganie przepisów o ochronie prywatności.
Firmy, które realizują zasady społecznej odpowiedzialności, budują silne relacje z interesariuszami, zwiększają lojalność klientów i pracowników oraz przyczyniają się do rozwoju społecznego.
Filary ESG: Ład korporacyjny (Governance)
Ład korporacyjny (Governance) to trzeci, równie ważny filar ESG, który dotyczy sposobu, w jaki firma jest zarządzana i kontrolowana. Obejmuje on strukturę organizacyjną, procesy decyzyjne, zarządzanie ryzykiem, etykę biznesową oraz relacje z różnymi interesariuszami.
Do najważniejszych aspektów ładu korporacyjnego w ramach ESG należą:
- Struktura zarządu: przejrzysta i efektywna struktura zarządzania, jasno zdefiniowane role i odpowiedzialności, niezależność członków rady nadzorczej.
- Etyka biznesowa: przestrzeganie zasad etyki i przeciwdziałanie korupcji, transparentne i uczciwe praktyki biznesowe, dbałość o reputację firmy.
- Zarządzanie ryzykiem: identyfikowanie i ocena ryzyka związanego z działalnością firmy, wdrożenie skutecznych systemów zarządzania ryzykiem, zapewnienie ciągłości działania.
- Prawa akcjonariuszy: przestrzeganie praw akcjonariuszy, zapewnienie im dostępu do informacji, uczciwe i równe traktowanie wszystkich akcjonariuszy.
- Transparentność: jawność działań firmy, regularne raportowanie o wynikach finansowych i niefinansowych, otwarta komunikacja z interesariuszami.
Dobry ład korporacyjny jest fundamentem zrównoważonego rozwoju firmy. Sprawia, że firma jest stabilna, odpowiedzialna i godna zaufania, co przyczynia się do budowania długoterminowej wartości i zwiększania zaufania inwestorów.
Korzyści z wdrażania ESG dla firm
Wdrażanie zasad ESG przestaje być opcją, a staje się koniecznością dla firm, które chcą odnieść długoterminowy sukces i utrzymać przewagę konkurencyjną. ESG nabiera coraz większego znaczenia, a korzyści związane z ESG są liczne i dotyczą różnych aspektów działalności przedsiębiorstwa.
Oto niektóre z najważniejszych korzyści z wdrażania ESG dla firm:
- Poprawa wizerunku i reputacji: Firmy postrzegane jako odpowiedzialne społecznie i ekologicznie cieszą się większym zaufaniem klientów, inwestorów i partnerów biznesowych.
- Zwiększenie atrakcyjności dla inwestorów: Coraz więcej inwestorów zwraca uwagę na czynniki ESG przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Firmy z dobrymi wynikami w zakresie ESG są postrzegane jako bardziej stabilne i przyszłościowe.
- Redukcja kosztów: Wdrażanie rozwiązań proekologicznych, takich jak oszczędność energii czy gospodarka o obiegu zamkniętym, może przynieść firmie znaczne oszczędności.
- Zwiększenie zaangażowania pracowników: Pracownicy chętniej angażują się w pracę w firmach, które dbałość o środowisko, prawa człowieka i etykę biznesową.
- Poprawa relacji z interesariuszami: ESG pomaga budować silne i trwałe relacje z różnymi grupami interesariuszy, takimi jak klienci, pracownicy, dostawcy i społeczności lokalne.
- Minimalizacja ryzyka: Wdrażanie ESG pomaga zidentyfikować i zarządzać ryzykiem związanym z czynnikami środowiskowymi, społecznymi i związanymi z ładem korporacyjnym.
- Dostęp do nowych rynków: W niektórych branżach spełnienie standardów ESG jest warunkiem wejścia na nowe rynki lub uzyskania kontraktów.
- Innowacyjność: ESG może stymulować innowacyjność i rozwój nowych produktów i usług, które odpowiadają na wyzwania zrównoważonego rozwoju.
Wdrażanie ESG to inwestycja w przyszłość firmy. Pozwala budować trwałą wartość, zwiększać konkurencyjność i przyczyniać się do pozytywnych zmian w świecie.
Wpływ ESG na decyzje konsumentów
Współcześni konsumenci są coraz bardziej świadomi i wymagający. Nie kierują się już wyłącznie ceną i jakością produktów, ale zwracają również uwagę na to, jakie wartości reprezentuje dana marka i jaki jest jej wpływ na środowisko i społeczeństwo. Czynniki ESG odgrywają coraz większą rolę w procesie zakupowym, kształtując preferencje i decyzje konsumentów.
Jak ESG wpływa na decyzje konsumentów?
- Świadome wybory: Konsumenci szukają produktów i usług firm, które działają w sposób etyczny i zrównoważony. Są gotowi zapłacić więcej za produkty pochodzące z odpowiedzialnych źródeł, wyprodukowane z poszanowaniem środowiska i praw pracowników.
- Lojalność wobec marki: Konsumenci chętniej wybierają marki, które identyfikują się z ich wartościami i angażują się w ważne dla nich sprawy społeczne. Takie marki zyskują lojalnych klientów, którzy są bardziej skłonni do powtarzania zakupów i polecania ich innym.
- Bojkot marek: Konsumenci są coraz bardziej świadomi swojej siły i wpływu na rynek. Są gotowi bojkotować marki, których działania uznają za nieetyczne lub szkodliwe dla środowiska.
- Poszukiwanie informacji: Konsumenci aktywnie poszukują informacji na temat ESG firm, z których produktów i usług korzystają. Zwracają uwagę na raporty zrównoważonego rozwoju, certyfikaty i rankingi ESG.
- Wsparcie dla innowacji: Konsumenci chętnie wspierają firmy, które wprowadzają innowacyjne rozwiązania proekologiczne i społeczne.
Wpływ ESG na decyzje konsumentów jest coraz silniejszy. Firmy, które ignorują ten trend, ryzykują utratę klientów i spadek konkurencyjności. Dlatego ważne jest, aby uwzględniać czynniki ESG w swojej strategii biznesowej i budować markę opartą na wartościach zrównoważonego rozwoju.
ESG – kto musi raportować?
Obowiązek raportowania ESG w Unii Europejskiej, a co za tym idzie również w Polsce, reguluje dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Wprowadza ona stopniowo obowiązek raportowania dla coraz szerszego grona firm.
Kto musi raportować w 2024 roku?
W 2024 roku obowiązek raportowania ESG dotyczy dużych spółek zainteresowania publicznego, które spełniają wszystkie poniższe kryteria:
- Zatrudniają ponad 500 pracowników.
- Osiągają przychody netto ze sprzedaży powyżej 170 mln zł.
- Posiadają sumę bilansową (aktywa) powyżej 85 mln zł.
Do tej grupy zaliczają się m.in. spółki giełdowe, banki, firmy ubezpieczeniowe. Pierwsze raporty zgodnie z CSRD będą musiały zostać opublikowane w 2025 roku za rok obrotowy 2024.
Kto musi raportować od 2025 roku?
Od 2025 roku obowiązek raportowania rozszerza się na wszystkie duże firmy, które spełniają co najmniej dwa z trzech poniższych kryteriów:
- Zatrudniają ponad 250 pracowników.
- Osiągają przychody netto ze sprzedaży powyżej 80 mln euro.
- Posiadają sumę bilansową (aktywa) powyżej 40 mln euro.
Pierwsze raporty zgodnie z CSRD dla tej grupy firm będą musiały zostać opublikowane w 2026 roku za rok obrotowy 2025.
Kto musi raportować od 2026 roku?
Od 2026 roku obowiązkiem raportowania ESG zostaną objęte również:
- Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) notowane na rynkach regulowanych, zatrudniające ponad 10 osób.
- Spółki z państw trzecich, które osiągają przychody netto ze sprzedaży w UE powyżej 150 mln euro.
Co obejmuje raport ESG?
Raport ESG musi zawierać informacje na temat:
- Wpływu działalności firmy na środowisko.
- Kwestii społecznych i związanych z pracownikami.
- Aspektów związanych z ładem korporacyjnym.
Ważne!
Powyższe informacje stanowią ogólny zarys obowiązków raportowania ESG. Szczegółowe wymagania mogą ulec zmianie. Przedsiębiorcy powinni śledzić aktualne przepisy i wytyczne w tym zakresie.
Jakie są cele zrównoważonego rozwoju?
Cele Zrównoważonego Rozwoju, znane również jako Cele Globalne lub Agenda 2030, to 17 celów ustanowionych przez Organizację Narodów Zjednoczonych w 2015 roku. Mają one na celu stworzenie lepszej przyszłości dla wszystkich ludzi i planety do roku 2030. Cele te dotyczą szerokiego zakresu wyzwań, takich jak ubóstwo, głód, zdrowie, edukacja, zmiany klimatyczne, nierówności społeczne, pokój i sprawiedliwość.
Oto krótkie omówienie 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju:
- Brak ubóstwa: Zlikwidowanie ubóstwa we wszystkich jego formach na całym świecie.
- Zero głodu: Wyeliminowanie głodu, osiągnięcie bezpieczeństwa żywnościowego i lepszego odżywiania oraz promowanie zrównoważonego rolnictwa.
- Dobre zdrowie i jakość życia: Zapewnienie wszystkim ludziom w każdym wieku zdrowego życia i promowanie dobrostanu.
- Dobra jakość edukacji: Zapewnienie wszystkim równego dostępu do wysokiej jakości edukacji oraz promowanie uczenia się przez całe życie.
- Równość płci: Osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji wszystkich kobiet i dziewcząt.
- Czysta woda i warunki sanitarne: Zapewnienie wszystkim dostępu do wody i warunków sanitarnych oraz zrównoważonej gospodarki wodnej.
- Czysta i dostępna energia: Zapewnienie wszystkim dostępu do niedrogiej, niezawodnej, zrównoważonej i nowoczesnej energii.
- Wzrost gospodarczy i godna praca: Promowanie trwałego, zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu gospodarczego, pełnego i produktywnego zatrudnienia oraz godnej pracy dla wszystkich.
- Innowacyjność, przemysł, infrastruktura: Budowa stabilnej infrastruktury, promowanie zrównoważonego uprzemysłowienia oraz wspieranie innowacyjności.
- Mniej nierówności: Zmniejszenie nierówności w krajach i między krajami.
- Zrównoważone miasta i społeczności: Uczynienie miast i osiedli ludzkich bezpiecznymi, stabilnymi, zrównoważonymi i sprzyjającymi włączeniu społecznemu.
- Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja: Zapewnienie wzorców zrównoważonej konsumpcji i produkcji.
- Działania w dziedzinie klimatu: Podjęcie pilnych działań w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom.
- Życie pod wodą: Ochrona i zrównoważone użytkowanie oceanów, mórz i zasobów morskich w celu zapewnienia zrównoważonego rozwoju.
- Życie na lądzie: Ochrona, przywracanie i promowanie zrównoważonego użytkowania ekosystemów lądowych, zrównoważone gospodarowanie lasami, zwalczanie pustynnienia, powstrzymywanie i odwracanie procesu degradacji gleby oraz powstrzymywanie utraty różnorodności biologicznej.
- Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje: Promowanie pokojowych i inkluzywnych społeczeństw, zapewnienie wszystkim dostępu do wymiaru sprawiedliwości oraz budowanie skutecznych, odpowiedzialnych i inkluzywnych instytucji na wszystkich szczeblach.
- Partnerstwa na rzecz celów: Wzmocnienie środków wdrażania i ożywienie globalnego partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Cele Zrównoważonego Rozwoju są ze sobą powiązane i nierozerwalne. Osiągnięcie jednego celu często zależy od postępu w innych celach. Dlatego ważne jest, aby podejmować skoordynowane działania na rzecz wszystkich 17 celów.
Jak każdy z nas może przyczynić się do zrównoważonego rozwoju?
Zrównoważony rozwój to nie tylko zadanie dla rządów i wielkich korporacji. Każdy z nas, poprzez codzienne wybory i działania, może przyczynić się do budowania lepszej przyszłości dla siebie i przyszłych pokoleń.
Oto kilka prostych sposobów, jak możesz włączyć się w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju:
- Oszczędzaj energię: gaś światło wychodząc z pomieszczenia, wyłączaj nieużywane urządzenia elektryczne, wymień żarówki na energooszczędne, korzystaj z programów ekologicznych w sprzęcie AGD.
- Oszczędzaj wodę: bierz krótsze prysznice, zakręcaj wodę podczas mycia zębów, napraw cieknące krany, zbieraj deszczówkę do podlewania roślin.
- Segreguj odpady: oddzielaj papier, plastik, szkło i bioodpady, kompostuj resztki jedzenia, oddawaj niepotrzebne rzeczy do ponownego użycia lub recyklingu.
- Wybieraj produkty ekologiczne: zwracaj uwagę na skład i pochodzenie produktów, wybieraj te z certyfikatami ekologicznymi, kupuj lokalne i sezonowe produkty spożywcze.
- Ogranicz konsumpcjonizm: kupuj tylko to, czego naprawdę potrzebujesz, naprawiaj zamiast wyrzucać, wybieraj produkty trwałe i wielokrotnego użytku.
- Korzystaj z transportu publicznego, roweru lub chodź pieszo: ogranicz korzystanie z samochodu, zwłaszcza na krótkich dystansach.
- Wybieraj ekologiczne środki transportu: jeśli musisz podróżować samochodem, wybierz pojazd hybrydowy lub elektryczny, korzystaj z carpoolingu.
- Podróżuj pociągiem zamiast samolotem: podróże kolejowe generują mniej emisji CO2 niż lotnicze.
- Bądź odpowiedzialnym turystą: szanuj lokalną kulturę i środowisko, wybieraj noclegi i atrakcje przyjazne środowisku.
- Angażuj się w inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju: wspieraj organizacje pozarządowe, uczestnicz w akcjach ekologicznych, zgłaszaj się na wolontariat.
- Edukacja i uświadamianie: rozmawiaj z rodziną i znajomymi o zrównoważonym rozwoju, dziel się wiedzą i doświadczeniami, zachęcaj innych do proekologicznych zachowań.
- Wybieraj odpowiedzialne firmy: wspieraj firmy, które stosują się do zasad ESG, wybieraj produkty i usługi odpowiedzialnych marek.
- Głosuj na polityków, którzy priorytetowo traktują zrównoważony rozwój: wybieraj przedstawicieli, którzy wspierają ochronę środowiska i sprawiedliwość społeczną.
Pamiętaj, że każde, nawet najmniejsze działanie ma znaczenie. Wspólnie możemy zbudować bardziej zrównoważoną przyszłość!
